Deodorant, roll on, sprey deodorant, parfüm gibi ürünler kozmetik sektöründe en çok tüketilen ürünlerdir. Kelim anlamı olarak koku giderici demektir. Vücuttaki, özellikle koltukaltı ve ayaklardaki ter kokusuna neden olan bakterilerle savaşan bir tür kozmetik olarak tanımlanabilir. Cildin ter bezlerine etki yaparak terleyen bölgelerin terlemesini önleyen bir bileşenden oluşur. Cildin terleyen bölgelerine cilt temiz ve kuru iken uygulanması gerekir.

Ter bezlerinin dışarı çıktığı gözenekler deodorant bileşeninde yer alan bir tür jel maddesi ile tıkanır ve cilt terlemez. Sağlıklı bir yetişkin insan vücudu ortalama 1-2 litre ter üretir. Ter aslında kokan bir şey değildir. Gözeneklerden çıktıktan sonra hava ile ve deri üzerindeki bakterilerle teması sonucu hoş olmayan bir koku ortaya çıkar. İşte bu kokuyu önlemek için deodorantlar devreye girer.

Cildin temiz ve kuru olması önemlidir. Bu şekli ile cilde sürülen deodorant ter salınımını belli bir süre önlemiş olur. Zamanla vücudun hareketiyle cilt kendini yenilemeye devam edeceğinden gözenekleri tıkayan deodorant etkisi yok olacaktır. Belli aralıklarla deodorant kullanımının yenilenmesi gerekir.

Deodorant Tarihi

Deodorant ilk kez Amerika’nın Philadelphia şehrinde küçük bir işletme sahibi birisi tarafından keşfedilmiştir. 1931 yılında büyük bir ilaç devi olan Bristol Myers, bu küçük işletmenin bu icadını satın alarak tüm dünyayla tanıştırmıştır. Hemen her markanın kendi deodorant çeşitleri vardır. Kimi roll on sever, kimi sprey deodorant. Bazıları da her mevsim için farklı parfümler kullanır.

Deodorantın Zararları Var mı?

Her şeyin aşırısı zararlı olduğu gibi deodorantın da öyledir. Alırken içerikleri dikkatle incelenmelidir. İçeriğinde bulunan bazı maddeler cilde ve sağlığa zarar verebilir. Alerji yapabilir. Alüminyum içeriği ne yazık ki kansere etki edip etmediği henüz ispatlanamadığından, alüminyum içeren deodorantları, kanserli hastaların veya kanser riski olanların kullanmaması önerilmektedir. Deodorantlar vücudun terlemesini önlemek için kullanılır. İçeriğindeki bazı maddeler açık yaralara iyi gelmeyip, cildin daha çok tahriş olmasına sebebiyet verebileceğinden yaralı bölgelere uygulanmaması gerekir.

Deodorant kullanımında cilt temiz ve kuru olmalıdır. Deodorantların doğal içeriğe sahip olması önemlidir. Doğal olmayan ürün kullanımında cildin sağlığı tehlikeye girebilir. Bu tür ürünlerin kullanımı cilt kanserine yol açacak potansiyele ne yazık ki sahiptirler. Bilinen ve iyi markaların deodorant modelleri kullanılmalıdır. Deodorantlarda bulunan bazı mineral tuzlar ciltte renk değişikliklerine, cilt kuruluğuna yol açabilir. Dolayısıyla kullanılacak deodorantların sağlık koşullarına uygun ve cilt kullanımına uygun ürünler olmasına dikkat edilmelidir.

Antipersperant içeren deodorant çeşitleri, terlemeyi önleyen ürünler olmakla beraber içerisinde bulunan kimyasal bileşenler nedeniyle ilerleyen dönemlerde deri üzerinde tahribata sebep olabilir. Bu yüzden bilineni onaylanmış ve sağlık kontrollerinden geçmiş ürünlerin kullanılması şart.

Deodorantlar güneş ışınlarına karşı duyarlı olabilir. Cilde zarar verici etkiler doğurabilir. Cildin direkt güneş maruz kalan bölgelerine deodorant uygulamak derinin tahriş olmasına güneş yanığına, kızarıklık, kuruluk, hatta yanıklara sebebiyet verir. Bu yüzden güneş ile temas eden bölgelere deodorant, parfüm gibi ürünlerin kullanılmaması önerilir.

Deodorant Nasıl Kullanılmalı?

Deodorant, sprey deodorant, parfümler herkes tarafından kullanılabilir. Ancak kullanım koşullarına uymak gerekir. Doğrudan cilde uygulandığı için cilt tipine göre deodorant seçilmelidir. Örneğin hassas ve kuru ciltlerin yatıştırıcı yumuşatıcı ve nemlendirme özelliklerine sahip deodorantları kullanması önerilir. Cilt yağlı ise ciltteki sebum üretimini engelleyici deodorant çeşitleri kullanması uygun olacaktır. Deodorant alırken cilt tipinizi ve kullanmanız gereken deodorant modelleri hakkında satıcıya, eczacıya, dermatologa veya üretici firmaya danışmakta fayda vardır. Özellikle yaz günlerinde kullanımı artan deodorant modelleri için kullanım önerilerimizi sıralayalım:

Koltukaltı bölgesinin temiz ve kuru olması gerekir.

Deodorant temiz bölgeye hafif bir tabaka şeklinde sürülmelidir.

Etrafa, giysiye bulaşmaması için kuruması beklenmelidir.

Deodorant kullanıldıktan sonra uzun süre ( 1 veya 2 gün ) kalıcılığını sürdürür. Süre sonunda cilt temizleme ürünleri veya sabun ile temizlenmeli ve bol su ile yıkanmalıdır. Ardından tekrar deodorant kullanılabilir.

Sprey deodorantlar direkt koltukaltı veya ayaklara sıkılmalıdır.

Giysilere sıkmak, deodorantta bulunan parfüm esansı ile giysinin koku karışımı kötü kokuya sebep olabileceği gibi giysilerin kumaşlarına zarar verici özellikler doğurabilir.

Deodorant direkt cilde nüfus etmelidir, aksi halde asıl görevini yapamaz.
 
Sprey Deodorant Kullanımı

Sprey deodorantlar kullanımı kolay ve hoş koku veren deodorant modelleri arasındadır. Özellikle yaz aylarında daha çok tercih edilmesinin sebebi parfüm esanslı olmasıdır. Basınçlı şişeleri sayesinde kuvvetli bir püskürtme özellikleri vardır. Sıkacağınız bölgeye 25 – 30 cm mesafeden birkaç kez püskürtmeniz yeterlidir. Cilt yüzeyine işler ve kokusu yayılır. Sprey deodorantlar ciltte ıslaklık hissi bırakmıyor olması sebebiyle de daha çok tercih edilirler. Sprey deodorantlar güneş ile temasta ciltte leke kızarıklık ve tahriş yapabilir. Özellikle plajda veya güneş ile doğrudan temas durumunda sprey deodorant kullanılmaması gerekir.

Sprey deodorantların içinde bulunan gazlar atmosferde ne yazık ki parçalanmıyor. Havadaki diğer moleküller ile birleşerek ozon tabakasına kadar çıkıyor. Ozon moleküllerini parçalayarak ozon tabakasının delinmesine sebep oluyor. Sprey deodorantta bulunan CFC molekülü ortalama 100 yıl kadar atmosferde duruyor ve yok olmuyor. Dolayısıyla sprey deodorant kullanımı roll on veya stick kullanımına göre dünyaya ve çevreye çok daha büyük zararlar veren bir ürün. Bunu bilerek kullanmak da önemlidir.

Roll on Kullanımı

Roll on veya stick deodorantlar sprey deodorant ile aynı görevi görürler. Koltukaltına birkaç kez sürülerek terin deri altında hapsolmasını sağlama özellikleri vardır. İçeriğindeki antipersperantlar hem teri hapsederken hem de hoş bir koku vermeyi sağlar. Roll on kullanımlarında cilt tipine göre bir ürün seçmek daha önemlidir. Kuru ve hassas ciltlerin nemlendirici özelliği olan roll on deodorantı seçmesi gerekir.

Parfüm Kullanımı

Parfüm tarihte deodorant icadından çok daha eskiye dayanır. Çok eski çağlarda Çinliler ve Hinduların çeşitli bitkisel karışımlarla ürettikleri yağların vücudu sürülmesi ile başlanmıştır. Ardından Romalılar koku kültürünü ve parfümü oluşturan bileşenleri geliştirmişlerdir. Parfüm, kullanımı en çok önem isteyen konulardan biridir. Yoğun esans içeren özel bileşimli farklı kokulardan oluşan bir parfüm başka tür kokularla birleştiğinde hoş olmayan hatta cilde çok zarar verici sonuçlar doğurabilir. Parfümün içeriğinde bitkisel, doğal veya hayvansal uçucu yağlar, aroma bileşenleri, çözücüler ve sabitleyici kimyasal bileşenler vardır. Uçucu yağlar koku bakımından hassastırlar.

Günümüzde milyonlarca bitkisel kaynaklardan binlerce çeşit parfüm üretilmektedir. Parfümün amacı teri yok etmek değildir. Parfüm, derinin salgıladığı ve havaya yayılan kokuyu güzelleştirme görevine sahiptir. Parfüm güzelliğin bir parçası olarak görülür. Her insanın kendine has bir koku özelliği vardır. Parfüm seçerken kendi konusunu ve terleme özelliğini bilerek koku seçimi yapması gerekir. Örneğin çok terleyen birisinin daha hafif, tazeleyici canlandırıcı koku esanslı parfümler seçmesi veya olgun birisinin daha oturaklı ve kalıcı bir koku seçmesinin önemi büyüktür.

Parfüm seçerken cilt yapısı çok önem arz eder. Bununla beraber deri yapısı, kalınlığı, derisinin rengi dahi parfüm seçiminde dikkate değerdir. Koyu tene sahip kişilerin daha baharatlı kokular seçmesi gerekir. Açık tenli kişiler ise meyvemsi ve çiçek kokuları tercih etmelidir. Hassas ve kur cilde sahip insanlar baharatlı kokuları kullanmamalı, daha çok çiçek kokuları tercih etmelidir. Mevsimine, gideceği yere, giyeceği kıyafete ve bulunacağı ortama göre dahi parfüm kokularının farklılık yarattığını bilmek gerekir.

Parfüm temiz ve kokusuz cilde direkt sıkılır. Giysilere sıkılan parfüm kokularının zamanla ağır ve farklı kokması söz konusu olabilir. Parfüm koltukaltına sıkılmaz. Genellikle kulak arkası, boyun, bilekler, diz arkası tercih edilmelidir. Parfüm kişinin imzası olmalıdır. Kendi konusuna çok yakın ve esans olarak kişinin kendisini anlatan kokular seçmesi önemlidir. Parfümler deodorantlara göre çok daha uzun süre kalıcılığı olan kokular oldukları için insanların, ciltlerine ve karakterlerine en uygun kokuyu seçmesi gerekir. Dolayısıyla parfüm seçimi zaman alan uzun yıllar denenerek karar verilen bir durum olabilir.